Balthasar Erben: Domine Jesu Christe, O Domine Jesu Christe

Balthasar Erben (*1626 Gdańsk, †1686 tamże) należy do grona najwybitniejszych kompozytorów gdańskich II poł. XVII wieku. Pod względem artystycznym kompozycje wokalno-instrumentalne Balthasara Erbena nie odbiegają od dzieł znakomitych twórców działających na północy Niemiec, takich jak Franz Tunder, Matthias Weckmann, czy Dietrich Buxtehude. Inwencja melodyczna, bogactwo pomysłów harmonicznych oraz ścisła zależność muzyki od warstwy słownej tekstu to najważniejsze wyznaczniki jego warsztatu kompozytorskiego. Jak przystało na protestanckiego kapelmistrza, znaczące miejsce w jego twórczości zajmują koncerty chorałowe (w typie per omnes versus).

Publikowane w niniejszym zeszycie utwory przeznaczone na cztery i pięć głosów wokalnych oraz organy realizujące basso continuo są – z uwagi na zastosowaną obsadę – wyjątkowe w dorobku gdańskiego kapelmistrza. Wyróżniają się także na tle północnoniemieckiego repertuaru II połowy XVII wieku, reprezentującego nurt seconda pratica. W twórczości Erbena oraz szerzej – w repertuarze z tego okresu zdecydowanie dominują bowiem kompozycje wokalne z towarzyszeniem instrumentów smyczkowych i basso continuo. W publikowanych utworach ograniczenie czynnika instrumentalnego wyłącznie do partii realizującej basso continuo zapewne ma związek z treścią i nastrojem tekstów słownych. W obu przypadkach podstawę muzycznego opracowania stanowią modlitwy o charakterze błagalnym, choć w anonimowym tekście Domine Jesu Christe pojawia się dodatkowo motyw uwielbienia Boga.